Συνέντευξη στην καθηγήτρια ΜΑΡΙΑ ΣΒΑΡΝΙΑ

Η Μαρία Σβαρνιά είναι πτυχιούχος Ιστορικός Τέχνης (BA (Hons) in Humanities with Art History, The Οpen University), πτυχιούχος Μουσειολόγος (MSc in Μuseum Studies, School of Museum Studies, University of Leicester) και υποψήφια διδάκτορας Μουσειολογίας στο Τμήμα Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας και  Μουσειολογίας του Ιονίου Πανεπιστημίου.

Συνεργάζεται για 1^η χρονιά με το εργαστήρι δημιουργικής γραφής Tabula Rasa.

Τη σπουδαστική χρονιά 2016-17 θα διδάξει το μάθημα «Ιστορία της τέχνης».

Έχει συνεργασθεί με αρκετά λαογραφικά μουσεία, έχει δημιουργήσει την Λαογραφική Συλλογή Μαραθώνα και επίσης ασχολείται με το marketing των μουσείων και την Δύσκολη Κληρονομιά. 

Επιπλέον, είναι επιστημονική ερευνήτρια στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο στον τομέα της μουσειολογίας, διεξάγει σεμινάρια ιστορίας της τέχνης και αρθρογραφεί σχετικά με την ιστορία της τέχνης και την μουσειολογία.

1)Η ιστορία της τέχνης είναι ένα μάθημα που θα έπρεπε να διδάσκεται σε όλες τις σχολές καθώς αφορά την παγκόσμια κληρονομιά μας. Παρόλα αυτά οι μαθητές δεν το θεωρούν τόσο σημαντικό. Ίσως γιατί η λέξη «Ιστορία» είναι αποθαρρυντική. Εσείς πως θα πραγματοποιήσετε το σεμινάριο ώστε να μην είναι τόσο θεωρητικό;

Η σημαντικότητα της ιστορίας της τέχνης αποδεικνύεται από το γεγονός ότι το ελληνικό σχολείο ως φυτώριο μη-σκεπτόμενων ανθρώπων και ως χώρος προορισμένος να εξαλείψει κάθε υποψία φαντασίας και δημιουργικότητας, την αποφεύγει. Ιστορία της τέχνης σημαίνει παρατήρηση, φαντασία, ερμηνεία, και κατανόηση του πως και γιατί τα έργα τέχνης δημιουργήθηκαν κατά έναν συγκεκριμένο τρόπο το καθένα, μέσα στο ιστορικό πλαίσιο της εποχής τους.  Ο άνθρωπος λοιπόν που θέλει να γράψει, θα πρέπει πρώτα να γνωρίζει, και ακόμα περισσότερο, να είναι σε θέση να παρατηρεί και να ερμηνεύει.  Στο σεμινάριο θα υπάρχει διάδραση μέσω της εικόνας, αλλά και μέσω της δημιουργικής παρουσίας των σπουδαστών, με ερωτήσεις, παρεμβάσεις και διαπιστώσεις, καθώς πιο βαρετό από μία δίωρη διάλεξη/μονόλογο περί ιστορίας η ιστορίας της τέχνης, είναι η ίδια η αντίληψή μας για την ιστορία, ότι δηλαδή πρόκειται για μία γραμμική παράθεση γεγονότων και ημερομηνιών. Στο σεμινάριο αυτό λοιπόν, θα κάνουμε την γραμμή κύκλο και εκεί μέσα θα φανταστούμε και θα μάθουμε για τις τέχνες και την τέχνη.   

2)Τι θέλετε να έχουν αποκομίσει οι σπουδαστές σας με το πέρας του σεμιναρίου;

Με το πέρας του σεμιναρίου οι σπουδαστές θα είναι σε θέση να:

1.     Γνωρίζουν βασικές αρχές και γεγονότα σχετικά με την Ευρωπαϊκή τέχνη.

2.     Έχουν κατανοήσει το πώς και το γιατί η τέχνη επηρεάζει την καθημερινότητά μας και τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο.

3.     Έχουν έρθει σε επαφή με διαφορετικές εννοιολογικές ερμηνείες της τέχνης και να μπορούν να τις αναλύουν.

4.     Χρησιμοποιήσουν δημιουργικά το υλικό του σεμιναρίου.

3)Τι σας γοητεύει στην τέχνη και την εξέλιξη της; Τι σας έκανε να ακολουθήσετε αυτό τον κλάδο;

Η τέχνη εξελίσσεται συνεχώς, αλλάζει πρόσωπα και διαθέσεις και όμως, κατά έναν παράδοξο τρόπο, παραμένει πάντα η ίδια:  πρόκειται για την συγκινητική προσπάθεια του ανθρώπου να αφήσει το αποτύπωμα του περάσματός του απ’ την ζωή και να μετουσιώσει την φθαρτή ύπαρξή του σε κάτι μνημειώδες.  Αυτό ακριβώς το μνημειώδες, αλλά και η αίσθηση της αέναης εξέλιξης, με γοήτευαν πάντα.  Η τέχνη είναι απύθμενη, συνεχώς εξελισσόμενη και κάποιες φορές σοκάρει:  η τέχνη είναι αυτό το «Α!!!» που βγαίνει από το στόμα στην θέα ενός αριστουργήματος στο μουσείο.

4)Ανά τους αιώνες με όχημα την τέχνη οι εκάστοτε καλλιτέχνες κατάφεραν να περάσουν κρυφά αλλά και φανερά μηνύματα μέσω της τέχνης τους. Πείτε μας κάποιο από αυτά που σας γοητεύει ακόμα και σήμερα.

Με γοητεύουν αφάνταστα τα σύμβολα στην ζωγραφική.  Σχεδόν όλα τα έργα των μεγάλων masters, αλλά ακόμα και αρκετά μοντέρνων ζωγράφων, βρίθουν συμβόλων (π.χ. μια Παναγία που κρατάει ένα λουλούδι, δεν το κρατά ποτέ για αισθητικούς λόγους), που ενώ σήμερα χρειάζεται μεγάλη παρατηρητικότητα και μελέτη ώστε να κατανοήσουμε την σημασία τους, στην εποχή τους ήταν γνωστά τόσο στους φιλότεχνους, όσο και στους ζωγράφους. 

5)Η τέχνη με την ευρεία έννοια του όρου είναι υπαρκτή στη σημερινή Ελλάδα; Γιατί δεν υπάρχουν τα απαραίτητα κονδύλια για ένα τόσο σημαντικό τομέα;

Η τέχνη όχι μόνο είναι υπαρκτή, αλλά εξελίσσεται ασταμάτητα και βρίσκεται όπου και να κοιτάξουμε γύρω μας.  Δεν είναι τυχαία εξ’άλλου η λέξη graffiti που χρησιμοποιήθηκε για τον τίτλο του πρώτου μαθήματος.  Αρκεί μόνο να σηκώσουμε το βλέμμα για να θυμηθούμε ότι ζούμε κάτω από τον ίσκιο του Παρθενώνα, ή να παρατηρήσουμε τους πρώτους και διαχρονικότερους street artists, τα πουλιά, που χτίζουν απίστευτης σύλληψης αρχιτεκτονήματα, τις φωλιές τους.

Όσον αφορά στα κονδύλια, μάλλον οι υπεύθυνοι γι’ αυτά δεν γνωρίζουν τον Λόρκα:

“Δε ζει μόνο με ψωμί ο άνθρωπος. Αν ήμουν πεινασμένος και αβοήθητος στο δρόμο, δε θα ζητούσα ένα ψωμί. Θα ζητούσα μισό ψωμί και ένα βιβλίο.”

Πληροφορίες για το μάθημα που διδάσκει θα βρείτε παρακάτω:

Ιστορία της τέχνης

Για το βιογραφικό της καθηγήτριας ακολουθήστε το σύνδεσμο

http://www.tabula.gr/Pages/svarnia.html